De achtergrond van de zaak

Consorzio Tutela Aceto Balsamico di Modena (hierna: “Consorzio”) is een consortium van producenten van producten met de BGA “Aceto Balsamico di Modena (BGA)”.

Balema produceert en verhandelt azijnproducten op basis van wijnen uit Baden (Duitsland), die zij al minstens 25 jaar verkoopt. Op de etiketten van deze producten staan onder andere de vermeldingen “Balsamico” en “Deutscher balsamico”.

Het Consorzio, dat van mening was dat het gebruik door Balema van de benaming “Balsamico” inbreuk maakte op de BGA, heeft Balema een aanmaningsbrief gestuurd, waarna Balema bij de Duitse rechterlijke instanties een vordering heeft ingesteld tot afwijzing van haar verplichting om deze benaming niet te gebruiken voor in het Duits geproduceerde producten op basis van azijn. Het beroep is in eerste aanleg verworpen, maar in hoger beroep toegewezen, met name op grond dat de aan de BGA verleende bescherming slechts gold voor de gehele benaming “Aceto Balsamico di Modena”.

In het kader van de hogere voorziening tegen deze beslissing heeft het Bundesgerichtshof (Hof van Justitie van de Bondsrepubliek Duitsland) geoordeeld dat het welslagen van het beroep afhing van de vraag of de aan de BGA “Aceto Balsamico di Modena” verleende bescherming alleen betrekking had op deze gehele benaming dan wel ook op het gebruik van de afzonderlijke niet-geografische aanduidingen ervan, en heeft het deze vraag voorgelegd aan het Hof van Justitie van de Europese Gemeenschappen.

Het oordeel

Het Hof van Justitie oordeelt dat uit de specifieke omstandigheden van de registratie, bij Merkenverordening 583/2009Verordening (EG) nr. 583/2009 van de Commissie van 3 juli 2009 houdende inschrijving van een benaming in het register van beschermde oorsprongsbenamingen en beschermde geografische aanduidingen, van de benaming “Aceto Balsamico di Modena” blijkt dat de bescherming die aan die benaming wordt verleend, niet kan worden uitgebreid tot de afzonderlijke niet-geografische termen van die benaming. Het Hof verwijst naar overweging 8 van die verordening, waarin wordt gesteld dat het de benaming “Aceto Balsamico di Modena” is die bekendheid geniet, waaruit volgt dat het die samengestelde benaming als geheel is die voldoet aan de inherente voorwaarde voor het product om bekendheid te genieten. Het Hof verwijst ook naar overweging 10, waarin wordt gesteld dat bescherming wordt verleend aan de term “Aceto Balsamico di Modena” als geheel en dat “de afzonderlijke niet-geografische bestanddelen van die term in de gehele [Europese Unie] mogen worden gebruikt, ook gezamenlijk en in vertaling, mits de beginselen en regels die in de rechtsorde van de [Europese Unie] gelden, in acht worden genomen”.

Het Hof concludeert dat uit de overwegingen van Merkenverordening 583/2009Verordening (EG) nr. 583/2009 van de Commissie van 3 juli 2009 houdende inschrijving van een benaming in het register van beschermde oorsprongsbenamingen en beschermde geografische aanduidingen ondubbelzinnig volgt dat de niet-geografische termen van de betrokken BGA, namelijk “aceto” en “balsamico”, en het gebruik daarvan in combinatie en in vertaling, niet kunnen profiteren van de bescherming voor de BGA “Aceto Balsamico di Modena” die wordt gewaarborgd door de Verordening Inzake BGA’s BOB’sVerordening nr. 1151/2012 van de Raad van 21 november 2012 inzake kwaliteitsregelingen voor landbouwproducten en levensmiddelen.